: دانستنی های قرآنی

سوره ای که «بسم الله » ندارد و علت این موضوع :

سوره نهم : توبه «برائت» چون «بسم الله» نشان امان و رأفت است و سوره برائت ، بیزاری نسبت به مشرکین و برداشتن امان است و در آن شمشیر است .

سوره ای که دو «بسم الله » دارد : سوره بیست و هفتم : نمل یکی در آغاز و دیگری در آیه 30 آغاز نامه ای که حضرت سلیمان به بلقیس ملکه سبأ می نویسد .

اولین سوره ای که بر پیامبر اسلام (ص) نازل شد و محل آن : سوره «علق» در «غار حرا» در نزدیکی مکه

آخرین سوره ای که بر پیامبر اسلام (ص) نازل شد : سوره «نصر» در سال یازدهم هجری در شصت و سومین سال میلاد پیامبر (ص) در حجه الوداع .

اولین سوره قرآن : سوره فاتحه الکتاب (حمد)

آخرین سوره قرآن : سوره ناس

طولانی ترین سوره قرآن ازنظر تعداد آیات و کلمات و حروف : سوره بقره با 286 آیه و 6221 کلمه

سوره ای که «بسم الله » ندارد و علت این موضوع :

سوره نهم : توبه «برائت» چون «بسم الله» نشان امان و رأفت است و سوره برائت ، بیزاری نسبت به مشرکین و برداشتن امان است و در آن شمشیر است .

سوره ای که دو «بسم الله » دارد : سوره بیست و هفتم : نمل یکی در آغاز و دیگری در آیه 30 آغاز نامه ای که حضرت سلیمان به بلقیس ملکه سبأ می نویسد .

اولین سوره ای که بر پیامبر اسلام (ص) نازل شد و محل آن : سوره «علق» در «غار حرا» در نزدیکی مکه

آخرین سوره ای که بر پیامبر اسلام (ص) نازل شد : سوره «نصر» در سال یازدهم هجری در شصت و سومین سال میلاد پیامبر (ص) در حجه الوداع .

اولین سوره قرآن : سوره فاتحه الکتاب (حمد)

آخرین سوره قرآن : سوره ناس

طولانی ترین سوره قرآن ازنظر تعداد آیات و کلمات و حروف : سوره بقره با 286 آیه و 6221 کلمه

کوتاه ترین سوره قرآن از نظر تعداد کلمات و حروف : سوره کوثر با 3 آیه (10 کلمه و 42 حرف)

بیشترین تعداد سوره ها : در جزء سی قرار دارد که 37 سوره می باشد

محل آیه الکرسی : سوره بقره آیه 255 تا 257

تنها سوره ای که در تمام آیاتش کلمه مقدس «الله » ذکر شده است : سوره مجادله

تنها سوره ای که از زبان بندگان خداست : سوره حمد

تنها سوره ای که خواندنش در نمازها واجب است و هر مسلمانی حداقل باید روزانه ده بار آنرا بخواند : سوره حمد

تنها سوره ای که نامش در همان سوره هفت بار بکار رفته است : سوره نور

تنها سوره ای که 7 سوگند پشت سر هم در آن سوره ذکر شده است : سوره شمس

تنها سوره ای که نام یک پیامبر 25 بار در آن ذکر شده است : نام حضرت یوسف (ع) در سوره یوسف

تنها سوره ای که یک آیه در آن ، 31 بار تکرار شده : سوره الرحمن ، آیه «فَبِاَیِّ الاءِ رِبِّکُما تُکَذِّبانِ »

تنها سوره ای که هنگام نزول هفتاد هزار فرشته آن را بدرقه کردند :سوره انعام

تنها سوره ای که 70 مورد نام خداوند در آن ذکر شده «غیر از کلمه الله» : سوره انعام

تنها سوره ای که اکثر آن مبارزه با انواع شرک و بت پرستی و بدعت است : سوره انعام

تنها سوره ای که بیشترین خطاب «یا اَیُّهَا الَّذینَ امَنُوا » در آن ذکر شده است : سوره مائده و 16 مرتبه .(این خطاب در سوره بقره 11 مرتبه امده است )

سوره های مکی وتعداد آنها : (بزرگترین سوره مکی : سوره شعراء با 226 آیه و آخرین سوره مکی : سوره مطففین ) آیات و سوره هایی که قبل از هجرت نازل شد و 86 سوره می باشد « سیزده سال رسالت پیامبر اسلام (ص) در مکه »

سوره های مدنی و تعداد آنها : (بزرگترین سوره مدنی و اولین آن : سوره بقره با 286 آیه و کوچکترین سوره مدنی : سوره نصر با 3 آیه ) ایات و سوره هایی که بعد از هجرت نازل شده و 28 سوره می باشد « رسالت پیامبر اسلام ده سال بعد از هجرت درمدینه ادامه داشت .»

سوره هایی که یک جا نازل شده اند : سوره های فاتحه الکتاب ، اخلاص ، کوثر ، تبّت «مسد» ، کافرون ، نصر ، بیّنه ، فلق و ناس ، ضحی ، عادیات ، مرسلات ، صفّ ، انعام ، بقیه سورههای قرآن به تدریج و به طور پراکنده نازل شده اند »

سوره هایی که با حروف مقطعه «حروف رمز» آغاز شده اند : 29 سوره می باشند که سوره های شماره عبارتند از : 2-3-7-10-11-12-13-14-15-19-20-26-27-28-29-30-31-32-36-38-40-۴١-42-43-44-45-46-50-68

اولین سوره قرآن که حروف مقطعه دارد : سوره بقره

آخرین سوره در قرآن که حروف مقطعه دارد : سوره قلم

تنها سوره ای که با کلمه «سوره» آغاز می شود : سوره نور

سوره ای که به پاکدامنی و عفت و مبارزه با آلودگی ها معروف است : سوره نور

سوره ای که سه نام از نام های قیامت (حاقّه ، واقعه ، قارعه) که هر سه نام سوره هم هستند در آن ذکر شده است : سوره حاقّه

سوره ای که هنگام نزول ، پیامبر اسلام (ص) فرمودند این سوره مرا پیر کرد : سوره هود

سوره ای که به نام یکی از اصول دین است : سوره توحید

سوره ای که به نام یکی از فروع دین است : سوره حج

بلندترین کلمه قرآن «فَاَسقَیناکُمُوهُ» در این سوره است : سوره حِجر

بلندترین آیه در این سوره است (آیه 282 معروف به آیه دَین) سوره بقره

توصیف جالبی از خدا در این سوره است «از زبان ابراهیم» : سوره شعراء«آیات 78 تا 82»

سوره ای که تمام حروف عربی (28 حرف ) در آن جمع است : سوره فتح ، آیه 29 –سوره آل عمران ، آیه 154

کلمه وسط قرآن در این سوره است : سوره کهف ، آیه 9 ، کلمه « وَلیَتَلَطَّف »

تنها سوره ای که در آن آیه ای است که در بین پیامبران فقط به پیامبر اسلام (ص) می فرماید که پیامت سنگین است : سوره مزّمّل ، در آیه 5 « اِنّا سَنُلقی عَلیکَ قَولاً ثقیلاً »

تنها سوره ای که بیشترین تعداد سوگندها در آن است : سوره شمس ، دارای 11 سوگند

تنها سوره ای که بیشترین تعداد کاربرد کلمه قرآن را دارد :سوره اسراء که کلمه قرآن 11 بار در آن ذکر شده است .

داستانی ترین سوره قرآن در درجه اول : سوره نوح است که صد در صد آیات راجع بهداستان حضرت نوح (ع) است

داستانی ترین سوره قرآن در درجه دوم : سوره یوسف است که 88% آن مربوط داستان حضرت یوسف (ع) است .

بیشترین تعداد آیه مربوط به داستان پیامبران الهی سوره های قرآن :176 آیه از سوره شعرا (سوره شعراء با 226 آیه بزرگ ترین سوره از نظر تعداد آیات بعد از سوره بقره می باشد )

سوره هایی که با خطاب « یا ایّها النّاس » شروع می شوند : سوره نساء در 15 جزء اول قرآن که آیه اول این سوره توضیح «توحید» است . سوره حج در 15 جزء دوم قرآن که آیه اول این سوره توضیح «معاد» است .

اولین سوره ای که به صورت علنی و آشکار در مکه توسط پیامبر اسلام (ع) مطرح شد : سوره نجم

پر تکرار ترین کلمه از جمله گروه کلماتی که در سوره ها بکار رفته کلمه مبارک «الله» است که بیشتر از سایر کلمات در سوره های زیر بکار رفته است(تقریباً در 40 درصد سوره های قرآن که 45 سوره را شامل می شود ) سورههای : بقره ، آل عمران ، نساء ، مائده ، انعام ، انفال ، توبه ، یونس ، رعد ، ابراهیم ، نحل ، حج ، نور ، نمل ، قصص ، عنکبوت ، روم ، لقمان ، احزاب ، فاطر ، صافّات ، زُمر ، غافر ، شوری ، جاثیه ، احقاف ، محمد (ص) ، فتح ، حجرات ، حدید ، مجادله ، حشر ، ممتحنه ، صفّ ، جمعه ، منافقون ، تغابن ، طلاق ، تحریم ، نوح ، جنّ ، مزّمّل ، بروج ، نصر ، اخلاص

تنها سوره ای که در روایات به نام یکی از امامان معصوم (ع) معروف است : سوره فجر است که در روایت امام صادق (ع) به سوره حسین بن علی (ع) معروف است.

سوره هایی که با سوگند آغاز شده اند : 15 سوره : صافّات ، ذاریات ، طور ، نجم ، مرسلات ، نازعات ، بروج ، طارق ، فجر ، شمس ، لیل ، ضُحی ، تین ، عادیات ، عصر .

اولین قسم قرآن از سوره صافّات شروع می شود .

در پنج سوره بعد از حروف مقطعه که سرآغاز آن سورهها هستند بلافاصله قَسم ذکر شده است که عبارتند از سوره های : ص ، ق ، ن ، یس ، زخرف ، دخان

در دو سوره نیز سوگند را به صورت جمله خبری بیان کرده : سوره قیامه و سوره بَلد .

سوره هایی که سجده واجب دارند : «احکام و ذکر آن » : در 4 سوره قرآن سجده واجب وجود دارد : 1- آیه 15 / سجده ، 2 – آیه 37 / فصّلت ، 3- آیه آخر سوره نجم 4- آیه آخر سوره علق .

اگر کسی این آیات را بخواند یا بشنود پس از تمام آیه یا در صورت فراموشی ، هر وقت یادش بیاید واجب است سجده کند و در سجده بگوید : «ذکر سجده واجب » لا اِلهَ اِلَّا اللهُ حَقّاً حَقاً ، لا اِلهَ اِلَّا اللهُ ایماناً وَ تَصدیقاً ، لا اِلهَ اِلَّا اللهُ عُبوُدِیَّتاً وَ رِقّاً ، سَجَدتُ لَکَ یارَبِّ تَعَبُّداً وَ رِقّاً ، لا مُستَکبِراً وَ لا مُستَنکِفاً بَل اَنَا عَبدٌ ذَلیلٌ خائِفٌ مِسکینٌ مُستَجیرٌ .

سوره هایی که سجده مستحب (منوبه) دارند : در 11 سوره : 1- آیه آخر سوره اعراف ، 2- آیه 15 / رعد ، 3- آیه 48 / نحل ، 4- آیه 107 / اسراء ، 5- آیه 58 / مریم ، 6- آیه 18 / حجّ ، 7- آیه 77 / حجّ ، 8- آیه 60 / فرقان ، 9- آیه 25 / نمل ، 10- آیه 24 / ص ، 11- آیه 21 / انشقاق